شير سويا :

حتما مشاهده کرده ايد که دانه هاي سويا به شکل لوبياست و لوبياي سويا نام دارد. با خيس کردن دانه هاي لوبياي سويا در آب و خرد کردن و فشار دادن سوياهاي خيس خورده مايعي بدست مي آيد که شيرسويا ( SOY MILK ) نام دارد. شما مي توانيد در منزل نيز آن را تهيه کنيد.
اين ماده غذايي در چين بسيار مصرف مي شود. شيرسويا، مزه لوبيا مي دهد که چيني ها آن را دوست دارند، ولي ممکن است شما اين طعم را دوست نداشته باشيد. البته با روش هاي خاص در کارخانه مي توان اين طعم را کاهش داد .
ارزش تغذيه اي شير سويا :
شيرسويا منبع غني پروتئين  با کيفيت بالا، ويتامين هاي گروه B و ايزوفلاوون هاست. لاکتوز (قند شير) را ندارد، بنابراين براي کساني که دچار مشکل ” عدم تحمل لاکتوز ” هستند و همچنين براي افرادي که نسبت به شيرگاو حساسيت دارند و نمي توانند شير بخورند، جايگزين خوبي است.
در کشور هاي ديگر هنگام تهيه شيرسويا در کارخانه، مواد طعم دهنده (وانيل، کاکائو ) و مقدار زيادي کلسيم يا ويتامين به آن اضافه مي کنند.
       

طرز تهيه شير سويا در منزل:

براي تهيه ۱ ليتر شير سويا، حدود ۱۲۵گرم لوبياي سويا مورد نياز است. براي تهيه شير سويا به صورت زير عمل مي کنيم:
۱- خيس کردن و گرفتن پوست لوبياهاي سويا: لوبياهاي سويا را پاک کنيد و مدت ۱۰ تا ۱۶ ساعت در آب خيس کنيد. در صورت دلخواه مي توانيد پوست دانه هاي سويا را بگيريد. گرفتن پوست دانه هاي سويا باعث مي شود مراحل تهيه شير از سويا بهتر صورت گيرد. يک روش ديگر اين است که دانه هاي سويا را قبل از خيس کردن کمي شکاف دهيد. در اين حالت پوسته ها به راحتي شل شده و با شستن از سويا جدا مي شوند. اگر سويا را شکاف دهيد ، زمان لازم براي خيس خوردن آن۶ تا ۸ ساعت مي شود.
۲- حرارت دادن دانه هاي سويا: سوياها را حرارت دهيد تا آنزيم هاي مولد طعم لوبيا، از بين بروند. براي اين کار مي توانيد مدت ۲دقيقه سوياهاي خيس خورده را داخل مايکروويو قرار دهيد يا اينکه داخل فر بگذاريد.
۳- خرد کردن دانه هاي سويا: لوبياهاي سوياي خيس خورده را به همراه ۱ ليتر آب داخل مخلوط کن بريزيد و مخلوط کنيد. يا اينکه مي توانيد سويا هاي خيس خورده را کاملاً آسياب کنيد و با ۱ ليتر آب مخلوط کنيد. سپس مايع مخلوط شده را آبکش کنيد.
۴- جوشاندن شير سويا: مايعي که از آبکش رد شده است، شير سويا نام دارد. شير سويا را مدت ۵ تا ۱۰ دقيقه بجوشانيد. بعد از خنک شدن، شير سويا آماده مصرف است و مي توانيد تا ۳ روز آن را در يخچال نگه داريد.
۵- طعم دادن به شير سويا: براي بهبود طعم شير سويا، مي توانيد مقداري نمک به آن اضافه کنيد، زيرا شير گاو هم حاوي مقدار زيادي نمک است.شکلات، وانيل يا طعم دهنده هاي ميوه اي نيز، مناسب هستند.

 مزایای شیر سویا در مقایسه با شیر گاو:

بیشتر مردم شیر سویا را عمدتا به علت مزایای سلامتی بخش آن و نه به این علت که مجبورند می نوشند. بنابراین این سوال پیش می آید که مزیت های شیر سویا در مقایسه با شیر گاو چه می باشند؟
مزیت اول: شیر سویا تنها دارای پروتئین های گیاهی ست: مزیت پروتئین های گیاهی نسبت به حیوانی این است که کمتر باعث ا ز دست رفتن کلسیم از طریق کلیه ها می شوند.این مطلب تایید شده است که رژیم غنی از منابع حیوانی (از خود گاو) ریسک بیشتری را برای ابتلا به استئوپروز به همراه دارد.

مزیت دوم: شیر سویا عاری از لاکتوز می باشد: حدود ۷۵ درصد جمعیت جهان دچار عدم تحمل لاکتوز می باشند. یکسری نژاد ها بیشتر از سایرین تحت تاثیر قرار می گیرند. برای مثا ل ۷۵  درصد آفریقایی ها و ۹۰ درصد آسیایی ها دچار عدم تحمل لاکتوز می باشند.علاوه بر این شیر سویا دارای پره بایوتیک های قندی  مثل استاکیوز و رافینوز می باشد. این پروبایوتیک های قندی ایمنی را تقویت می کنند و به کاهش مواد سمی در بدن کمک می نمایند. 

 مزیت سوم: مردم کمتری به شیر سویا آلرژی دارند: تنها  ۵ / ۰  درصد کودکان به شیر سویا آلرژی دارند این درحا لیست که ۵ / ۲ در صد کودکان به شیر گاو آلرژی دارند.

  مزیت چهارم: شیر سویا کلسترول را کاهش می دهد: چربی های اشباع شیر گاو ناسالم و کلسترول شما را افزایش می دهند. پروتئین شیر گاو هیچ نقشی در کاهش کلسترول ندارد در حالیکه پروتئین سویا سطح کلسترول را کاهش می دهد. سازمان غذا و دارو آمریکا FDA این مطلب را تایید نموده است که که پروتئین سویا به عنوان بخشی از یک رژیم فقیر از چربی های اشباع و کلسترول می تواند ریسک بیماری های کرونری قلب را به میزان زیادی کاهش دهد. توصیهFDA مصرف ۲۵ گرم پروتئین سویا در رژیم روزانه می باشد.

مزیت پنجم: شیر سویا عاری از هر نوع هورمونی می باشد: شیر گاو دارای هورمون های طبیعی(از خود گاو) و یکسری هورمون های سنتتیک می باشد که عملکرد طبیعی بدن ما را تحت تاثیر قرار می دهند.هورمون سنتتیک ((وابسته به انسولین) نمی شود! RBGH تولید شیر را تا ۲۰درصد افزایش می دهد.

مزیت ششم: شیر سویا منجر به دیابت نوع: اگرچه نظر قطعی در این زمینه میان دانشمندان وجود ندارد ولی یکسری مطالعات نوعی وابستگی را میان مصرف شیر گاو و دیابت نوع ۱ نشان داده اند در حالیکه چنین رابطه ای با مصرف شیر سویا مشاهده نشده است.

 مزیت هفتم: شیر سویا غنی از ایزو فلاون ها ست:وجود ایزو فلاون ها مهم ترین و منحصر ترین مزیت شیر سویا می باشد. ایزوفلاون ها از بروز برخی از سرطان ها(سرطان پروستات و سرطان پستان) جلوگیری می کند. شیوع این سرطان ها در کشور هایی که دریافت بالای محصولات سویا منجمله شیر سویا را دارند بسیار پایین می باشد.علاوه بر این ایزو فلاون ها آنتی اکسیدان هایی هستند. شیر گاو عاری از ایزو فلاون هاست. ایزو فلاون ها دارای مزایای متعددی شامل:کاهش کلسترول، تعدیل علایم یائسگی،جلو گیری ازاستئوپروز و DNA ما را در مقابل اکسیداسیون محافظت می نمایند.